Category: Locdits

Siran

(Pech de la Bade en francès)

Aquò significa la sèrra del gach

La bada, en occitan ancian, èra lo gach (gaita). Sovent, aquel nom balhat a una nautor indica l’anciana preséncia d’una torre o d’un luòc d’ont s’observava los entorns, o simplament d’una eminéncia d’ont la vista es desgatjada sus las luonchors.

Badar, en occitan, es gachar, mas tanben agachar bocabadat, contemplar, admirar (ela lo bada el). D’ont las expressions badar còma un lausert (coma un lausèrt) o còma un forn (un forn). Se pòt tanben bader d’enveja.

Tal bada que lo morcèl ès pas per el.
Aquel bade, que lo tròç es pas per el.

Siran

(Centeilles en francès)

• ND. De Sentilhas, 1518
• N.D. de Centeilles, 1770

Probablament derivat de S. Eulalia amb evolucion fonetica populara

La capèla actuala data del sègle XIII, amb d’apondis de la fin del sègle XIV e del sègle XV . Bastiment agricòla après la revolucion, classada monument istoric, serà salvada de la roïna après las annadas 60 puèi reafectat al culte. Otra de frescas dels XIV e sègles XV, s’i tròba un mosaïc del IV sègle provenent de la Vila Sirana

Léon Còrdoas, nascut lo 30 de març de 1913 a Siran, a escrich un long poèma: «Respelida de Centelhas» (renaissença de Centeilles) :

«Dins ta gleisa abandonada sauputs de frescas embrenadas, d’angèls negres la nisada vèlha saupères ta retirada. Solàs del trabalhador dins la patz del terrador.»

Dins ta glèisa abandonada sus de frescas gastadas, d’àngels negres lo cohòrt vèlha sus ta retirada. Patz del trabalhaire dins la patz de la tèrra.

Siran

(L’Auriol en occitan)

Lo nom de Lauriole ven probablament d’un nom de persona, el meteis fasent referéncia al nom occitan de l’auriòl (nom d’ostal Auriol) mas Astor nos ditz que lo nom de luòc Auriol, Aurioles los Aurioles poiriá provenir de l’ancian francés oriol, bòrd lindal, qu’auriá agut un correspondent occitan, aquela lenga avent gardat aurièra, bòrd, limit d’un camp.

Curiositat toponimica per una curiositat toristica atirant los badalucs tot lo long de l’annada. En efièch, a bicicleta, en ròllers, esquèit o amb bòlas de petancas e botelhas d’aiga, totes vòlon verificar l’étranhesa de «la còsta que monta e que davala». Magia druidica locala ? Magnetisme ? Optic ? Las ipotèsis van bon tren. Patrice Cartier ne parla dins un libre a lo qual lo luòc balha son títol: «la còsta que davala e autras diablariás» dins lo qual mescla ficcion e realitat per nos far viatjar a l’entorn de Menerbés.