(Argeliers en francés)
Mencions ancianas
- de Argelierriis (1154)
- Arzilers (1154)
- Arzellerii (1244)
- Arsillers (1351)
- Argilas (XIVe s)< /li>
- Argelyès (1535)
- Argilliers (1589)
- Argelliers (1781)
- Argelliers (1783)
La forma modèrna en francés es Argeliers, al contra d’Argelliers (Erau), vilatge del poèta occitan Max Roqueta qu’a conservat sos dos l.
Lo toponim significa ‘terren argelós ‘, ‘luòc ont abonda l’argela ‘. Rampèla tanben l’argelat, genèsta espinosa, que florís abondosament dins la garriga. Ailàs, es tanben lo moment ont las tèrras demandan la preséncia del paisan:
‘Quand l’argelat es florit, visites pas parents amics.’ (Quand l’argelat est fleuri, ne visite pas parents amis.)
Chafre: ‘Ventres pelats’
Dins lo vilatge d’Argeliers, l’11 de març de 1907, un grop de vinhairons del Menerbés, menats per Marcelin Albert e Élie Bernard (fondator del Comitat de defensa viticòla o Comitat d’Argeliers), organiza una marcha, amb 87 vinhairons, cap a Narbona. Es la debuta de la revòlta dels gus de 1907. Marcelin Albert promet a Ferroul, cònsol màger de Narbona, de tornar amb 50 000 personas. Seràn 80 000 lo 5 de mai. S’i cantarà una version occitanizada de La Marselhesa:
La republica nos penchena
Al ras del còl amb un rastel …
Armatz-vos vinhairons !
Trapatz vòstres fusilhs !
E anatz engranar
Totis aqueles sadolhs!
Un monument recent a la broa d’un giratòri d’Argeliers, nos rampèla los noms d’aqueles 87.